IRCyr   Inscriptions of Roman Cyrenaica

C.152. Ephebic dedication

Description: Marble stele tapering towards the top (w: 0.46-0.34 x h: 1.09 x d: 0.20-0.18).
Text: Inscribed on one face. a and c across the full width; b in two columns, i to the left, ii to the right. In the list, nomina are followed by a consistent space before the cognomina.
Letters: Third century: a: lines 1-2, 0.015, lines 3-15, 0.013; b: ave. 0.01; c: 0.04; superscript bars above numerals; lunate sigma and epsilon only in the list.

Date: CE 223-224

Findspot: Cyrene: found in 1916 in the Sanctuary of Isis and Serapis.
Original location: Unknown.
Last recorded location: Cyrene Museum.

Interpretive

a
( vac. 2) Τύχα Ἀγαθά .
(ἔτους) σνδ´ τοῦ καὶ γ´ Αὐτοκρά-
τορος Καίσαρος Μ(ᾶρκου) Αὐρηλίου
Σεβήρου Ἀλεξάνδρου ((leaf))
5 Εὐσεβοῦς Εὐτυχοῦς Σεβαστοῦ
ἐπ’ἱερέος τοῦ κτίστου Ἀπόλ-
λωνος Μ(ᾶρκου) Ἀντωνίου Ἀριστίπ-
που νέου ἐφηβαρχούντων
Μ(ᾶρκου) Ἰουλίου Δημητρίου καὶ
10Ἀνθεστίου Μαξίμου καὶ
στρατηγοῦντος Π(οπλίου) Κασσί-
ου Ζωτικοῦ καὶ γυμνασι-
αρχούντων Φουλβεινίου
Κοίντου καὶ Αὐρηλίου
15Ἀπολλῶτος
( vac. 5) Ἔφηβοι ( vac. 5)
Τι(βέριος) Αἴλιος Σεραπίων γρ(αμμάτευς), Κυ(ῖντος) Αἴ(λιος) Ἑρμῆς γρ(αμμάτευς)
b
i
Βα(λέριοϲ) Μᾶρκοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Φαῦϲτοϲ
Και(κίλιοϲ) Αὐγοῦριϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ὀνήϲιμοϲ
5Αὐρ(ήλιοϲ) Δημήτριοϲ
Φλ(άβιοϲ) Ἀλέξανδροϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ϲεραποδωροϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἰάϲων
Ϲόϲ(ϲιοϲ) Τελέϲαρχοϲ
10Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀρίϲταϲ
Φούλ(βιοϲ) Ῥοῦφοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀγριππεῖνοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀνύϲϲαν
Αὐρ(ήλιοϲ) Θόαϲ
15Ϲή(ϲτιοϲ) Πακῶνιϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἰάϲων
Και(κίλιοϲ) Ῥουφεῖνοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἰαμβάρις
Ἀκ(ίλιοϲ) Βλάνδοϲ
20Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀϲκληπᾶϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Πολλίων
Αὐρ(ήλιοϲ) Παραιβάτηϲ
Μ(αρκοϲ) Κλ(αύδιοϲ) Ἀρίϲταϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Τείμαρχοϲ
25Αὐρ(ήλιοϲ) Ἱππίαϲ
Αἰλ(ιοϲ) Μάρκελλοϲ
Τιβ(έριοϲ) Κλ(αύδιοϲ) Λέων
Φλ(άβιοϲ) Γάιϲ
Καϲκ(έλλιοϲ) Ἀττικόϲ
ii
Αὐρ(ήλιοϲ) Δημήτριοϲ
Πετ(ρώνιοϲ) Βίων
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἡλιόδωροϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀμμώνιοϲ
5Ϲεμ(πρώνιοϲ) Ζωϲ<ι>μοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ϲέμνοϲ
Βα(λέριοϲ) Μᾶρκοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀλέξανδροϲ
Ἰούλ(ιοϲ) Ἐπαφρόδειτοϲ
10Αὐρ(ήλιοϲ) Δράκων
Καϲκ(έλλιοϲ) Γέμελλοϲ
Αἴλ(ιοϲ) Ἀντώνιοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀμμώνιοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἑρμῆϲ
15Τού(λλιοϲ) Εὐτυχιανόϲ
Γ(άιοϲ) Ἰού(λιοϲ) Λύκοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀπολλώνιοϲ
Κλ(αύδιοϲ) Ἰϲοκράτηϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἀμμώνιοϲ Ῥω(μαῖοϲ?)
20Αὐρ(ήλιοϲ) Εὐτυχίδαϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ποτεῖτοϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ἡλιόδωροϲ
Ἀβί(νιοϲ) Μουνάτιοϲ
Πύρ(κιοϲ) Μαρκιανόϲ
25Ἀτ(ίνιοϲ) Καλήμεροϲ
Αὐρ(ήλιοϲ) Ϲτεφήφοροϲ (sic)
Ϲέξ(τοϲ) Ἄν(νιοϲ) Ἀγάθων
Ποϲ(τούμιοϲ) Πρεῖϲκοϲ
Κάϲϲιοϲ Ϲεραπόδωροϲ
c
Ἑρμαῖ ( vac. 5) Ἡρακλεῖ ( vac. 5)
( vac. 7) οἱ ἔφηβοι ( vac. 7)

Diplomatic

a
    ΤΥΧΑΑΓΑΘΑ
L ΣΝΔΤΟΥΚΑΙΓΑΥΤΟΚΡΑ
ΤΟΡΟΣΚΑΙΣΑΡΟΣΜΑΥΡΗΛΙΟΥ
ΣΕΒΗΡΟΥΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
5ΕΥΣΕΒΟΥΣΕΥΤΥΧΟΥΣΣΕΒΑΣΤΟΥ
ΕΠΙΕΡΕΟΣΤΟΥΚΤΙΣΤΟΥΑΠΟΛ
ΛΩΝΟΣΜΑΝΤΩΝΙΟΥΑΡΙΣΤΙΠ
ΠΟΥΝΕΟΥΕΦΗΒΑΡΧΟΥΝΤΩΝ
ΜΙΟΥΛΙΟΥΔΗΜΗΤΡΙΟΥΚΑΙ
10ΑΝΘΕΣΤΙΟΥΜΑΞΙΜΟΥΚΑΙ
ΣΤΡΑΤΗΓΟΥΝΤΟΣΠΚΑΣΣΙ
ΟΥΖΩΤΙΚΟΥΚΑΙΓΥΜΝΑΣΙ
ΑΡΧΟΥΝΤΩΝΦΟΥΛΒΕΙΝΙΟΥ
ΚΟΙΝΤΟΥΚΑΙΑΥΡΗΛΙΟΥ
15ΑΠΟΛΛΩΤΟΣ
          ΕΦΗΒΟΙ          
ΤΙΑΙΛΙΟΣΣΕΡΑΠΙΩΝΓΡΚΥΑΙΕΡΜΗΣΓΡ
b
i
ΒΑΜΑΡΚΟϹ
ΑΥΡΦΑΥϹΤΟϹ
ΚΑΙΑΥΓΟΥΡΙϹ
ΑΥΡΟΝΗϹΙΜΟϹ
5ΑΥΡΔΗΜΗΤΡΙΟϹ
ΦΛΑΛΕΞΑΝΔΡΟϹ
ΑΥΡϹΕΡΑΠΟΔΩΡΟϹ
ΑΥΡΙΑϹΩΝ
ϹΟϹΤΕΛΕϹΑΡΧΟϹ
10ΑΥΡΑΡΙϹΤΑϹ
ΦΟΥΛΡΟΥΦΟϹ
ΑΥΡΑΓΡΙΠΠΕΙΝΟϹ
ΑΥΡΑΝΥϹϹΑΝ
ΑΥΡΘΟΑϹ
15ϹΗΠΑΚΩΝΙϹ
ΑΥΡΙΑϹΩΝ
ΚΑΙΡΟΥΦΕΙΝΟϹ
ΑΥΡΙΑΜΒΑΡΙΣ
ΑΚΒΛΑΝΔΟϹ
20ΑΥΡΑϹΚΛΗΠΑϹ
ΑΥΡΠΟΛΛΙΩΝ
ΑΥΡΠΑΡΑΙΒΑΤΗϹ
ΜΚΛΑΡΙϹΤΑϹ
ΑΥΡΤΕΙΜΑΡΧΟϹ
25ΑΥΡΙΠΠΙΑϹ
ΑΙΛΜΑΡΚΕΛΛΟϹ
ΤΙΒΚΛΛΕΩΝ
ΦΛΓΑΙϹ
ΚΑϹΚΑΤΤΙΚΟϹ
ii
ΑΥΡΔΗΜΗΤΡΙΟϹ
ΠΕΤΒΙΩΝ
ΑΥΡΗΛΙΟΔΩΡΟϹ
ΑΥΡΑΜΜΩΝΙΟϹ
5ϹΕΜΖΩϹΜΟϹ
ΑΥΡϹΕΜΝΟϹ
ΒΑΜΑΡΚΟϹ
ΑΥΡΑΛΕΞΑΝΔΡΟϹ
ΙΟΥΛΕΠΑΦΡΟΔΕΙΤΟϹ
10ΑΥΡΔΡΑΚΩΝ
ΚΑϹΚΓΕΜΕΛΛΟϹ
ΑΙΛΑΝΤΩΝΙΟϹ
ΑΥΡΑΜΜΩΝΙΟϹ
ΑΥΡΕΡΜΗϹ
15ΤΟΥΕΥΤΥΧΙΑΝΟϹ
ΓΙΟΥΛΥΚΟϹ
ΑΥΡΑΠΟΛΛΩΝΙΟϹ
ΚΛΙϹΟΚΡΑΤΗϹ
ΑΥΡΑΜΜΩΝΙΟϹΡΩ
20ΑΥΡΕΥΤΥΧΙΔΑϹ
ΑΥΡΠΟΤΕΙΤΟϹ
ΑΥΡΗΛΙΟΔΩΡΟϹ
ΑΒΙΜΟΥΝΑΤΙΟϹ
ΠΥΡΜΑΡΚΙΑΝΟϹ
25ΑΤΚΑΛΗΜΕΡΟϹ
ΑΥΡϹΤΕΦΗΦΟΡΟϹ(sic)
ϹΕΞΑΝΑΓΑΘΩΝ
ΠΟϹΠΡΕΙϹΚΟϹ
ΚΑϹϹΙΟϹϹΕΡΑΠΟΔΩΡΟϹ
c
ΕΡΜΑΙ          ΗΡΑΚΛΕΙ          
              ΟΙΕΦΗΒΟΙ              

22: Ζωϲμλος

Italian translation

Translation source: Oliverio, DAI, 1932-1933

Buona Fortuna! Nell'anno 254 (detto anche il) III dell'Imperatore Cesare Marco Aurelio Severo Alessandro Pio Felice Augusto, durante la carica del fondatore Apollo Marco Antonio Aristippo iunior, essendo efebarchi Marco Giulio Demetrio ed Antistio Massimo, e(d essendo) stratego Publio Cassio Zotico, e(d essendo) ginnasiarchi Fulvinio Quinto ed Aurelio Apollonio, (sono iscritti nella lista degli) efebi: (column 1) Tiberio Elio Serapion anziano; Valerio Marco; Aurelio Fausto; Cecilio Augure,; Aurelio Onesimo; Aurelio Demetrio; Flavio Alessandro; Aurelio Serapodoro; Aurelio Iason; Sos(s)io Telesarco; Aurelio Aristas; Fulvio Rufo; Aurelio Agrippino; Aurelio Anyssan; Aurelio Toas; Sestion Paconio; Aurelio Iason; Cecilio Rufino; Aurelio Iambaris; Acilio Blando; Aurelio Asklepas; Aurelio Pollione; Aurelio Paraibate; Marco Claudio Aristas; Aurelio Timarco; Aurelio Ippia; Elio Marcello; Tiberio Claudio Leon; Flavio Gaio; Cascellio Attico; (column 2) Quinto Elio Hermes, anziano; Aurelio Demetrio; Petro(nio) Bion; Aurelio Eliodoro; Aurelio Ammonio; Sempronio Zosimo; Aurelio Semnos; Valerio Marco; Aurelio Alessandro; Giulio Epafrodito; Aurelio Dracon; Cascellio Gemello; Elio Antonio; Aurelio Ammonio; Aurelio Ermes; Tull(i)o Eutichiano; Gaio Giulio Lupo; Aurelio Apollonio; Claudio Isocrate; Aurelio Ammonio, Ro(mano); Aurelio Eurichide; Aurelio Potito; Aurelio Eliodoro; Avi(dio) Munazio; Por(cio) Marciano; Ati(nio) Calemero; Aurelio Sref(an)eforo; Sesto Lelio Agatone; Pos(tmio) Prisco; Cassio Serapodoro. (Below): ad Hermes (e) ad Herakles gli efebi.

English translation

Translation by: Charlotte Roueché

(a): Good Fortune. Year 254, which is also year 3 of Emperor Caesar M(arcus) Aurelius Severus Alexander, Pius, Fortunate, Augustus; the priest of Apollo the founder was M(arkos) Antonios (i.e. M(arcus) Antonius) Aristippos the young(er); the ephebarchs M(arkos) Ioulios (i.e. M(arcus) Julius) Demetrios and Anthestios Maximos (i.e. Anthestius Maximus), and the general P(oplios) Kassios (i.e. P(ublius) Cassius) Zotikos and the gymnasiarchs Phoulbeinios Kointos (i.e. Fulvinius Quintus) and Aurelios (i.e. Aurelius) Apollos. Ephebes:

Ti(berios) Ai(lios) (i.e. Ti(berius) Ae(lius)) Serapion, secretary; Ku(intos) Ai(lios) (i.e. Qu(intus) Ae(lius)) Hermes, secretary.

(b.i): Ba(lerios) Markos (i.e. Va(lerius) Marcus); Aur(elios) Phaustos (i.e. Aur(elius) Faustus); Kai(kilios) (i.e. Cae(cilius)) Augouris; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Onesimos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Demetrios; Phl(abios) (i.e. Fl(avius)) Alexandros; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Serapodoros; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Iason; Sos(sios) (i.e. Sos(sius)) Telesarchos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Aristas; Phoul(bios) Rouphos (i.e. Ful(vius) Rufus); Aur(elios) Agrippeinos (i.e. Aur(elius) Agrippinus); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Anussan; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Thoas; Se(stios) Pakonis (i.e. Se(stius) Paconius); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Iason; Kai(kilios) Roupheinos (i.e. Cae(cilius) Rufinus); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Iambaris; Ak(ilios) Blandos (i.e. Ac(ilius) Blandus); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Asklepas; Aur(elios) Pollion (i.e. Aur(elius) Pollio); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Paraibates; M(arkos) Kl(audios) (i.e. M(arcus) Cl(audius)) Aristas; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Teimarchos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Hippias; Ail(ios) Markellos (i.e. Ael(ius) Marcellus); Tib(erios) Kl(audios) Leon (i.e. Tib(erius) Cl(audius) Leo); Phl(abios) Gais (i.e. Fl(avius) Gaius); Kask(ellios) (i.e. Casc(ellius)) Attikos.

(b.ii): Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Demetrios; Pet(ronios) (i.e. Pet(ronius)) Bion; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Heliodoros; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Ammonios; Sem(pronios) (i.e. Sem(pronius)) Zosimos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Semnos; Ba(lerios) Markos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Alexandros; Ioul(ios) (i.e. Jul(ius)) Epaphrodeitos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Drakon; Kas(kellios) Gemellos (i.e. Casc(ellius) Gemellus); Ail(ios) Antonios (i.e. Ael(ius) Antonius); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Ammonios; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Hermes; Tou(llios) (i.e. Tu(llius)) Eutychianos; G(aios) Iou(lios) (i.e. G(aius) Julius) Lykos; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Apollonios; Kl(audios) (i.e. Cl(audius)) Isokrates; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Ammonios, a ?Ro(man); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Eutychidas; Aur(elios) Poteitos (i.e. Aur(elius) Potitus); Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Heliodoros; Abi(nios) Mounatios (i.e. Avi(enus) Munatius); Pur(kios) Markianos (i.e. Por(cius) Marcianus); At(inios) (i.e. At(inius)) Kalemeros; Aur(elios) (i.e. Aur(elius)) Stephephoros; Sex(tos) An(nios)(i.e. Sex(tus) An(nius)) Agathon; Pos(toumios) Preiskos (i.e. Pos(tumius) Priscus); Kassios (i.e. Cassius)Serapodoros.

(c): The ephebes, to Hermes (scil. and) Herakles

Commentary

a.1: 254 of the Actian era = 223-224 CE

a.6: for Apollo as Founder see also C.315 ; cf. also Callimachus, Hymn to Apollo (at Perseus) 55f. . At Cyrene this concept seems originally to have been expressed in the normal title ἀρχαγέτας (IGCyr 011000, line 11); the earliest known appearence of the rare title κτίστης at Cyrene is under Augustus, C.416, line 13, and its earliest known formal use in the title of the eponymus priest of Apollo occurs between 176 and 180, see C.306, C.307

Lines a.8, 11, 13: it is to be noted that the common word and the common forms have now taken the place of the dialect titles and forms (τρικατιάρχεντες, ἀπορυτιάζων and γυμνασιάρχεντες) found in the Augustan ephebic list, C.145, lines 5ff. and still used, althought with glosses, on that of Aurelius and Verus, C.131, line 7ff.

a 17: ΓΡ in ligature, with a superscript bar above, probably for γρ(αμμάτευς), cf. the γραμμάτευς τοῖς ἐφηβοῖς at Teucheira, T.210 but as Oliverio pointed out it may be that we should interpret as γ(έ)ρ(ων) in view of the rubric τῶν πρεσβυτέρων in the earliest lists e.g. T.153, line 16.

The number of Aurelii in the list show the influence of the Edict of Caracalla.

Bibliography: Ghislanzoni, 1927, 20, p.189, with figs. 23, 23bis; Oliverio, DAI, 1932-1933, 53, p.177, pl. XXXIV, fig 52]65, whence SEG 9.128, PHI 323982; see also Romanelli, 1943, 128 f, Vitali, 1932, 218
Text constituted from: Transcription (Reynolds).

Images

   Fig. 1. Face (Department of Antiquities, E.207)